Anlaşmalı Boşanma Davası

Anlaşmalı boşanma, evlilik birliğini sona erdirmek isteyen eşlerin, boşanmanın tüm hukuki sonuçları üzerinde uzlaşarak mahkemeye birlikte başvurmaları veya bir eşin açtığı davayı diğerinin kabul etmesiyle gerçekleşen bir boşanma türüdür. Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesi, anlaşmalı boşanmayı düzenlemektedir. Anlaşmalı boşanma süreci, çekişmeli boşanma sürecine göre daha kısa, maliyet açısından daha ekonomik ve duygusal yıpranmayı azaltıcı niteliktedir.

Anlaşmalı Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?

Anlaşmalı boşanma davaları, gerekli şartlar sağlandığında ve protokol usulüne uygun düzenlendiğinde genellikle tek celsede sonuçlanır. Davanın süresi, yoğunluğa göre değişmekle birlikte 1 hafta ila 1 ay arasında tamamlanabilir. Avukatla yürütülen davalarda süre daha da kısalabilir.

Anlaşmalı Boşanma Davasını Kim Açabilir?

Anlaşmalı boşanma davası, evliliğin üzerinden en az 1 yıl geçmiş olması şartıyla, eşlerden biri tarafından açılabilir. Ancak dava sürecinde diğer eşin bu davayı kabul etmesi gerekir. Eşler davayı birlikte açabileceği gibi, biri davayı açıp diğeri kabul ederek de anlaşmalı boşanma sağlanabilir.

Anlaşmalı Boşanma Davasının Hukuki Dayanağı

Anlaşmalı boşanmanın hukuki dayanağı Türk Medeni Kanunu'nun 166/3. maddesidir. İlgili hüküm şöyledir:

“Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması veya bir eşin açtığı davayı diğerinin kabul etmesi hâlinde, evlilik birliğinin temelinden sarsılmış olduğu kabul edilir.”

Bu maddeye göre, anlaşmalı boşanma için bazı objektif ve sübjektif şartların bir arada bulunması gerekir.

Anlaşmalı Boşanma Davasının Şartları

Anlaşmalı Boşanmada Boşanmanın Ferileri

Anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için sadece boşanma kararında değil, boşanmanın ferileri olan nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi konularda da anlaşma sağlanmalıdır. Bu feriler protokolde açıkça belirtilmelidir.

Anlaşmalı Boşanmada Müşterek Çocukların Velayeti

Velayet, çocuğun bakım, eğitim ve genel ihtiyaçlarını karşılayan ebeveyne verilen yasal sorumluluktur. Anlaşmalı boşanmada velayet konusunda da uzlaşma sağlanmalıdır. Çocukların üstün yararı gözetilerek, genellikle bir ebeveyne velayet verilir ve bu durum protokolde belirtilir.

Anlaşmalı Boşanmada Çocukla Kişisel İlişki Kurulması Kararı

Velayet diğer eşe verildiğinde, velayeti alamayan ebeveynin çocukla ne zaman ve nasıl görüşeceği de açıkça düzenlenmelidir. Bayram, tatil, hafta sonu gibi zamanlarda çocukla kişisel ilişki kurulacak gün ve saatler protokole yazılmalıdır.

Anlaşmalı Boşanmada Nafaka

Anlaşmalı boşanma protokolünde bu nafaka türlerinin tutarı ve ödeme şekli açıkça belirtilmelidir.

Anlaşmalı Boşanmada Maddi ve Manevi Tazminat

Taraflar maddi veya manevi tazminat talep edebilirler. Ancak anlaşmalı boşanma davasında tazminat talebinde bulunulacaksa, miktar ve ödeme koşulları protokolde yer almalıdır. Aksi halde dava çekişmeliye dönüşebilir.

Anlaşmalı Boşanma Davasında Mal Paylaşımı

Anlaşmalı boşanmada mal paylaşımı konusu, genellikle ayrı bir dava olarak görülse de protokolde eşler bu konuda da anlaşmaya varabilir. Mal rejimi tasfiyesi konusunda yapılan anlaşmalar, tapuya ve icraya uygun şekilde düzenlenmelidir.

Anlaşmalı Boşanma Davasında Eşyaların Durumu

Ev eşyalarının kime bırakılacağı da taraflar arasında kararlaştırılmalı ve bu husus protokole yazılmalıdır. Beyaz eşyalar, mobilyalar, evdeki kişisel eşyalar gibi taşınabilir malların paylaşımı önemlidir.

Anlaşmalı Boşanma Davasında Ziynet Eşyaları

Ziynet eşyaları (altınlar, takılar) kişisel mal sayılır ve genellikle kadına aittir. Ancak taraflar bu konuda da uzlaşma sağlayabilir. Ziynet eşyalarının iadesi ya da paylaşımı açıkça protokolde yer almalıdır.

Anlaşmalı Boşanma Davasında Görevli Mahkeme

Anlaşmalı boşanma davalarında görevli mahkeme Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemesi olmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemeleri Aile Mahkemesi sıfatıyla görev yapar.

Anlaşmalı Boşanma Davasında Yetkili Mahkeme

Yetkili mahkeme, eşlerin birlikte ikamet ettiği yer mahkemesi ya da eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesidir. Taraflar, protokolde yetkili mahkemeyi belirleyebilir.

Anlaşmalı Boşanma Kararı Nasıl Kesinleştirilir?

Hakim tarafından verilen anlaşmalı boşanma kararı, tarafların temyiz etmeyip, hükmün tebliğinden itibaren 2 hafta içinde kesinleşir. Kesinleşme şerhi alındıktan sonra karar, Nüfus Müdürlüğü’ne bildirilerek medeni hal güncellenir.

Anlaşmalı Boşanma Davasında Protokol Nasıl Hazırlanır?

Protokol, anlaşmalı boşanmanın temel taşıdır. Hukuki geçerliliği olması için protokolde;

1. Tarafların kimlik bilgileri,
2. Çocukların velayeti,
3. Nafaka tutarları,
4. Mal paylaşımı,
5. Tazminat talepleri,
6. Eşyaların paylaşımı gibi hususlar yer almalıdır.

Protokol her iki tarafça imzalanmalı ve mahkemeye sunulmalıdır.

Örnek Protokol Başlığı:

“Taraflar, iş bu protokol ile Medeni Kanun’un 166/3. maddesi gereğince anlaşmalı olarak boşanmayı kabul ettiklerini beyan ederler…”

Avukatsız Anlaşmalı Boşanma Nasıl Olur?

Avukat tutmak zorunlu değildir; ancak protokolün eksiksiz hazırlanması, hak kaybı yaşanmaması ve işlemlerin hızlı ilerlemesi için bir aile hukuku avukatından destek almak tavsiye edilir. Avukatsız yapılan boşanmalarda sıkça protokol hataları nedeniyle dava reddedilebilmektedir.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Anlaşmalı boşanma protokolü noter huzurunda yapılmalı mıdır?
Hayır, mahkemeye sunulması yeterlidir. Ancak noter onaylı yapılması geçerliliğini artırabilir.

2. Evliliğimiz 1 yıldan kısa sürdü, anlaşmalı boşanabilir miyiz?
Hayır, anlaşmalı boşanma için evliliğin en az 1 yıl sürmesi şarttır.

3. Taraflardan biri duruşmaya gelmezse ne olur?
Anlaşmalı boşanma gerçekleşemez. Her iki tarafın da duruşmada hazır bulunması gerekir.

4. Mahkeme protokolü kabul etmeyebilir mi?
Evet, hakim, çocuğun üstün yararı ya da açık hakkaniyetsizlik gördüğünde protokolü reddedebilir.